Dzieci i przemoc w mediach

Telewizja, filmy, gry komputerowe zawierają sceny przemocy. Bardzo często ich odbiorcami bywają dzieci. W jaki sposób wpływa na nie przemoc pokazywana w mediach?

W badaniach odbytych w ramach kampanii „Dorośli i dzieci razem przeciwko przemocy" wynika, że szczególnie podatne na to, co widzą w mediach, łącznie ze scenami przemocy, są dzieci do 7 roku życia, które jeszcze nie umieją dobrze odróżnić fikcji od rzeczywistości. Badania wskazują na sześć głównych problemów związanych z powtarzającym się z oglądaniem takich scen w mediach przez dzieci.

W zmniejszaniu wpływu, jaki wywiera przemoc zawarta w mediach na dzieci, ważną rolę może odegrać rodzina. Dlatego też zaleca się rodzicom i opiekunom stosowanie strategii mających na celu:

• ograniczenie obcowania małych dzieci z przemocą ukazywaną w mediach

• pomoc dzieciom w lepszym rozumieniu i analizowaniu przekazów medialnych

• wprowadzanie alternatywnych form aktywności, które nie przedstawiają przemocy jako sposobu rozwiazywania problemów

• wywieranie pozytywnego wpływu na otoczenie, np. poprzez dzielenie się swoimi zasadami dotyczącymi mediów z innymi opiekunami.

Proponowane strategie to:

• Kontrolowanie programów, które dziecko ogląda, i gier, w które gra

Zaleca się, by dorośli sprawdzali, czy programy, które oglądają dzieci, zawierają sceny przemocy. Powinni oni planować oglądanie telewizji, ograniczając liczbę godzin, jakie dziecko spędza każdego dnia przed telewizorem. Nie wolno pozwalać na oglądanie przez dziecko telewizji czy gry w swoim pokoju, co utrudnia jego nadzorowanie. Dobrze jest wybierać programy przeznaczone dla dzieci, preferować wspólne , rodzinne oglądanie telewizji czy grę. Trzeba nagradzać za dobre nawyki w oglądaniu, ale interweniować, gdy łamane są ustalone wzorce. Rodzice powinni wymagać, by były wykonywane prace domowe i rodzinne obowiązki, zanim pozwoli się na oglądanie telewizji. Warto upewnić się , czy dziecko korzysta z programów  odpowiednich dla jego wieku i dążyć do tego, by inni dorośli oglądali programy przeznaczone dla nich dopiero wtedy, gdy dzieci już śpią.

• Ograniczanie kontaktuz zabawkami, które promują przemoc

Zachęca się rodziców, by zniechęcali dzieci do takich zabawek, a przede wszystkim ich nie kupowali. Warto, by wprowadzali alternatywne zabawki i rozmawiali na ten temat z dziećmi.

• Uczenie dziecka krytycznego odbioru i oceny przekazów medialnych

Dorośli powinni pomóc dziecku zrozumieć, że telewizja, gry wideo i kreskówki nie są rzeczywiste i że media mogą wpływać na to, co osoba myśli, czuje, jak się zachowuje.

Warto nauczyć dziecko, oczywiście stosownie do wieku i możliwości, że:

- istnieje różnica między fikcją tego, co pokazuje telewizja i gry wideo, a rzeczywistym życiem

- przemoc w filmach i grach jest fikcyjna i nie powinna być kopiowana w życiu przez prawdziwych ludzi

- prawdziwi bohaterowie w życiu powinni być ludźmi wykazującymi się takimi zaletami, jak odwaga, inteligencja, umiejętność rozwiazywania problemów, robienie dobrych rzeczy, pomaganie innym (w przeciwieństwie do superbohaterów telewizyjnych, którzy zabijają, walczą i niszczą)

- przemoc sprawia ból osobie, której jest zadawana

- przemoc szkodzi osobie, która ją zadaje (zostaje ona ukarana, traci przyjaciół, może się źle czuć, że skrzywdziła innych)

- sceny przemocy szkodzą osobom , które je oglądają (wywołuje strach, wściekłość, złość, smutek, zmieszanie)

- agresja nie jest najlepszym sposobem rozwiązania problemu, powoduje, że rodzi się ich jeszcze więcej (konsekwencje)

- pociski wystrzeliwane w telewizji czy grach nie są prawdziwe. Prawdziwe kule zabijają i ranią ludzi. Tak samo jest z nożami, nożyczkami, scyzorykami i bronią

- jeżeli znajdzie jakąś broń, nie może jej dotykać, musi znaleźć jakiegoś dorosłego i powiedzieć mu o tym

- jeżeli zobaczy sceny agresji w telewizji, powinno przestać oglądać ten program albo przełączyć na inny

- jeśli jest zagubione , przestraszone czymś, co zobaczyło w telewizji, to dobrze, by powiedziało o tym komuś dorosłemu (rodzicom)

- telewizja powoduje, że niektóre grupy ludzi widzimy w uproszczony sposób, np. „źli faceci" noszą czarne ubrania, dobrzy nie.

• Modelowanie własnym przykładem

Agresywne zachowanie się, oglądanie w obecności dziecka programów promujących przemoc rodzi w nim odczucie, że wszystko jest „w porządku". Można pokazać dziecku, że ceni się inne wzorce - poprzez planowanie oglądania TV, mówienie na głos „Nie oglądam tego programu, bo jest w nim dużo przemocy" czy „Nie  lubię patrzeć, jak ludzie się krzywdzą, nawet jeśli jest to tylko udawane". Dobrze jest zmienić na oczach dziecka nasycony agresją program lub pokazać mu, że czynna zabawa jest fajniejsza niż bierne oglądanie telewizji. Jeśli chcemy, by dziecko nauczyło się pokojowo rozwiązywać problemy, musimy mu na własnym przykładzie pokazywać, jak to robić.

• Wybieranie aktywności i zabawek, które nie uczą przemocy

• Dzielenie się swoimi zasadami z innymi dorosłymi w rodzinie, zajmującymi się opieką czy nauczaniem dzieci.

Źródło: autor - Adrianna Staręga, Niebieska Linia